Jak co roku obchodzimy uroczyście rocznicę śmierci dr Antoniego Troczewskiego. Ten kutnowski społecznik i Honorowy Obywatel Miasta Kutna zmarł osiemdziesiąt cztery lata temu. Do dnia dzisiejszego mieszkańcy Kutna korzystają z pozostawionych przez Doktora materialnych dowodów jego pracy na rzecz swojej „małej ojczyzny”. Trudno jest co roku przypominać, jakie to budowle, instytucje, czy też organizacje zostawił dla potomnych dr Toczewski. Dziś wspomnimy o tym, że dr Antoni Troczewski był Kawalerem Oficerskiego Krzyża „Polonia Resituta”. Otrzymał go jeszcze za swojego życia, a po śmierci krzyż ten stanowił element nagrobka Doktora. Prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej Marek Wójkowski wskazał na ten rzadko przypominany, a przecież znamienity szczegół z biografii Antoniego Troczewskiego. Wszyscy, którzy zebrali się przy grobie Doktora, by uczcić jego rocznicę śmierci mieli jedyną okazję zobaczyć oryginał krzyża „Polonia Resituta” z nagrobka Doktora. Marek Wójkowski poinformował zebranych, iż tegoroczna kwesta na Cmentarzu Parafialnym w Kutnie przeznaczona będzie na odrestaurowanie grobu Doktora. Podczas ostatniej zimy uległ on znacznemu zniszczeniu, a krzyż wieńczący nagrobek odłamał się i przewrócił. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej wraz z Ochotniczą Strażą Pożarną rozpoczęło już prace przygotowawcze – opracowywana jest dokumentacja prac konserwatorskich.
Order Polonia Restituta
Order Odrodzenia Polski (Polonia Restituta – Polska Odrodzona) jest po Orderze Orła Białego drugim w hierarchii najwyższym cywilnym odznaczeniem polskim. Ustanowiony został przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 4 lutego 1921 roku jako symbol odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności w 1918 roku. Orderem tym odznaczani mieli być obywatele, którzy zasłużyli się ojczyźnie wybitną twórczością na polu nauki, wynalazczości, kultury i sztuki, wyjątkową sumiennością w pracy, ofiarnością i poświęceniem, działalnością filantropijną i działaniami na rzecz rozwoju kraju. Początkowo order miał cztery klasy a od 1922 roku pięć. Krzyżem Wielkim wyróżnieni byli m.in. tacy wybitni Polacy jak: Karol Szymanowski, Władysław Reymont, Leon Wyczółkowski, Stefan Żeromski, gen. Władysław Sikorski, gen. Lucjan Żeligowski, Eugeniusz Kwiatkowski i wielu innych.
W uroczystości brała udział młodzież szkolna z kutnowskich szkół: Zespołu Szkół Zawodowych Nr 2 im. dr A. Troczewskiego, I LO im. Jana Henryka Dąbrowskiego, II LO im. Jana Kasprowicza, Gimnazjum nr 2 w Kutnie, zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Kutnie, przedstawiciele Władz Miasta Kutna oraz Starostwa Powiatowego w Kutnie, pracownicy Wydziału Kultury, Promocji i Rozwoju Miasta Urzędu Miejskiego w Kutnie, przedstawiciele Muzeum Regionalnego w Kutnie, przedstawiciele załogi Kutnowskiego Szpitala Samorządowego imienia dr Antoniego Troczewskiego. Przybyli również członkowie TPZK oraz mieszkańcy pamiętający o Honorowym Obywatelu Miasta Kutna.
Złożono kwiaty na grobie Doktora, a także pod tablicą pamiątkową poświęconą Jego pamięci, umieszczoną na frontonie willi, w której zamieszkiwał. W tym miejscu słowa podziękowania kierujemy do Naczelnika pana Michała Adamskiego oraz pani Doroty Bień, pracowników Wydziału Kultury, Promocji i Rozwoju Miasta Urzędu Miejskiego w Kutnie, którzy odpowiadając na naszą prośbę, w sposób błyskawiczny dokonali przeniesienia tablicy poświęconej Doktorowi z frontonu budynku USC na ścianę przy wejściu do willi Troczewskiego (tablica została bowiem zasłonięta przez pięknie rosnące tuje).
Poniżej przedstawiamy słowa, jakie ukazały się w prasie po śmierci Doktora…. Niech one zaświadczą o wielkości tego Człowieka!
Z pogrzebu dr Antoniego Troczewskiego
(Korespondencja własna – Łowiczanin nr 39 z 28 września 1928 r.)
Dnia 22 września 1928 roku zmarł w Kutnie doktór medycyny Antoni Troczewski.
Zmarł Człowiek o kryształowej duszy i niezłomnym charakterze.
Zmarł duch twórczy ziemi Kutnowskiej na rozmaitych polach pracy społecznej.
Zmarł wreszcie wielki i nieposzlakowany działacz polityczny obozu narodowego w powiecie Kutnowskim…
Uczcijmy więc pamięć Zmarłego ślubowaniem, że do ostatniego tchu i do ostatniej kropli krwi bronić będziemy tych zasad i tej Idei, jakie starał się wpoić w nas nieskazitelny Zmarły…
Jemu zaś życzymy, by ta Ziemia którą On tak serdecznie ukochał – była Mu lekką.
Dalej zaś tak pisano w tej korespondencji:
Pogrzeb ś. p. Dra Antoniego Troczewskiego odbył się w dniu 24 b. m. w Kutnie przy nadzwyczaj wielkim udziale społeczeństwa. Ś.P. doktor Antoni Troczewski znany był nie tylko jako doskonały lekarz.
Jako młody lekarz przybył do Kutna i cały wolny czas od zajęć zawodowych poświęcał pracy społecznej, aż do ostatniej chwili. Jego inicjatywie i pracy zawdzięcza Kutno i okolica powstanie całego szeregu instytucyj, których był prezesem i czynnym pracownikiem Dla siebie nic nie żądał, lecz wszystko, co posiadał oddał narodowi, to też nic dziwnego, że pogrzeb Jego był wielką manifestacją narodową.
Ksiądz prałat poseł Nowakowski zaznaczył w swem przemówieniu, “że są trumny, którą nie są tylko własnością rodziny. ale i całego narodu”, do takich zalicza trumnę ś. p. Troczewskiego, nie składa więc kondolencji rodzinie, ale sądzi, że pomimo śmierci fizycznej, praca i ideały ś. p. Dra Troczewskiego będą wzorem dla pozostałych i przyjdzie czas, że będą zrozumiane przez wszystkich.
Nad mogiłą przemawiał pierwszy Ks. Żelazowski z Łąkoszyna charakteryzując zmarłego nie tylko jako wzorowego patriotę, ale i doskonałego chrześcijanina-katolika, który całe życie poświęcając się pracy dla narodu, nie zapomniał i o Bogu. Przed śmiercią dwukrotnie się spowiadał i umierał jak prawdziwy chrześcijanin z wiarą w przyszłość i spokojnem sumieniem. Dla zmarłego dewizą było w najcięższych warunkach “pracuj, módl się i ufaj Bogu”. Przemawiali jeszcze pp. senator Jabłonowski w Imieniu przyjaciół politycznych i Zarządu Głównego Stronnictwa Narodowego, b. sęnator Kiniorski w imieniu Towarzystwa Rolniczego, starosta Zbikowski w imieniu samorządu powiatowego, Dr Piasecki z Włocławka w imieniu Stowarzyszenia Lekarzy Państwa Polskiego, p. Bukajska w imieniu Narodowej Organizacji Kobiet, mecenas Wąsowski w imieniu przyjaciół i swojem, jako Jego najstarszy współpracownik, p. Dziedziczak w imieniu włościan pow. Kutnowskiego oraz p. poseł Fijałkowski w imieniu Obozu Młodych. W pogrzebie między innemi udział wzięli: pp. Roman Dmowski, poseł Staniszkis Witold, poseł Karol Wierczak oraz p. Dr Zaborowski w imieniu lekarzy warszawskich i p. Stanisław Grabiński w imieniu Centralnych Organizacji Rolniczych.
Cześć pamięci wielkiego Polaka i szlachetnego Obywatela!