Rodzaj zabytku: kościół p.w. św. Wawrzyńca
Datowanie: 1883-1886
Numer rejestru zabytków i data wpisu: 444 z 13.03.1978
Zastosowanie: sakralne
Zespół architektoniczny:
Kościół wybudowany w latach 1883-1886 to budowla bazylikowa, w stylu neogotyckim, z czerwonej cegły, orientowany. Posiada dwie strzeliste wieże, z umieszczonym na szczycie jednej z nich zegarem. W zewnętrznej ścianie prezbiterium znajduje się renesansowe epitafium plebana kościoła kutnowskiego Stanisława Suchodolskiego, zmarłego w 1536 r., przeniesione ze starej świątyni. W absydzie prezbiterium znajduje się ołtarz główny z figurą Jezusa Ukrzyżowanego. Ołtarze boczne poświęcone są Matce Bożej Różańcowej i Przemienieniu Pańskiemu, zaś mniejsze ołtarzyki – Matce Bożej Nieustającej Pomocy, św. Antoniemu, św. Maksymilianowi i św. Judzie Tadeuszowi.
Historia:
Nie wiadomo dokładnie kiedy w Kutnie powstała parafia i kiedy wybudowano tu pierwszy kościół. Pierwsza wzmianka o parafii p.w. św. Wawrzyńca męczennika pochodzi z 1301 r. i wspomina o Michale rektorze, czyli proboszczu kościoła w Kutnie. Zatem parafia musiała powstać już przed tym rokiem. Przypuszcza się, że pierwsza, drewniana świątynia powstała już na przełomie XII i XIII w. Niestety w 1476 r. zniszczył ją pożar. W 1483 r. Mikołaj z Kutna, wojewoda łęczycki ufundował nowy kościół – tym razem murowany z cegły i kamienia. Przy kościele, w bezpośredniej bliskości jego murów, istniał cmentarz parafialny, na którym chowano zmarłych do końca XVIII w. W 1883 r., ze względu na zły stan techniczny podjęto decyzję o rozbiórce kościoła. W latach 1883-1886 na jego miejscu wybudowano nową świątynię wg projektu Konstantego Wojciechowskiego. W czasie II wojny światowej kościół został zdewastowany. Niemcy urządzili w nim magazyn zboża, a przedmioty liturgiczne rozkradziono. Byli w nim także przetrzymywani kutnowscy Żydzi.
