Rodzaj zabytku: cmentarz żydowski
Datowanie: I poł. XVIII w.
Numer rejestru zabytków i data wpisu: –
Zastosowanie: cmentarz nieczynny
Historia:
Cmentarz założono prawdopodobnie w I poł. XVIII w., kiedy to w Żychlinie utworzono kahał żydowski. Zajmuje on działkę o pow. blisko 1,5 ha. Podczas II wojny światowej na jego terenie Niemcy wykonywali egzekucje na Żydach z żychlińskiego getta. Cmentarz został przez nich zdewastowany, a nagrobki wykorzystywano do prac budowlanych – m.in. do budowy chlewni. Po wojnie cmentarz ulegał dalszej degradacji – okoliczni mieszkańcy wypasali na nim krowy i próbowali nawet uprawiać ziemniaki.
W ostatnich latach, dzięki interwencjom dawnych żydowskich mieszkańców miasta, teren nekropolii został ogrodzony płotem i uporządkowany. Wystawiono na nim pomnik ku czci ofiar Holocaustu oraz nagrobek tablicowo-skrzyniowy, upamiętniający cadyka Szmuela Abę z Żychlina, zmarłego w 1879 r. Z zachowanych fragmentów macew utworzono pomniki-lapidaria.
Fot. Paweł Pisarski
