Pierwsza zbiórka została przeprowadzona 1 listopada 2015 r. Zebrano wówczas 4127,12 zł. Pieniądze zostały przeznaczone na prace konserwatorskie przy pomniku Henryka Gzowskiego, obywatela ziemskiego. Grób ma formę sarkofagu osadzonego na lwich łapach okrytych liśćmi akantu. Został wykonany z piaskowca. To jeden z najpiękniejszych zabytków na krośniewickiej nekropolii. Wyszukana forma nagrobka, czerpiąca z wzorów klasycystycznych, oraz kunszt jego wykonania potwierdzają wysoki poziom umiejętności ówczesnych twórców rzeźby kamieniarskiej.
Tablica ufundowana przez żonę Henryka Gzowskiego zamocowana w krośniewickim kościele.
kim był Henry Grant, którego nagrobek chcielibyśmy ocalić od zniszczenia…
Skromniejsze środki zgromadzone w wyniku ubiegłorocznej kwesty, tj. 2645,51 zł nie zostały jeszcze wydane. Będą dołączone do tegorocznej zbiórki i posłużą na opłacenie kosztów odrestaurowania płyty nagrobnej Henry`ego Granta – angielskiego konsula generalnego, który zmarł w Krośniewicach w II połowie XIX w. Pomnik znajduje się niemalże naprzeciw odnawianego w ubiegłym roku nagrobka Henryka Gzowskiego.
Z pobytem Henry`ego Granta w Krośniewicach wiąże się bardzo ciekawa historia. Konsul zatrzymał się w naszym mieście przypadkowo. Na stałe mieszkał w Warszawie. Podczas podróży zachorował na wściekliznę. Gościny udzieliła mu prawdopodobnie rodzina Rembielińskich. Konsul zmarł 2 stycznia 1897 r. o godzinie 15.00 we wsi Błonie. Miał wtedy 63 lata (informacje pochodzą z ksiąg parafialnych). Zgon zgłosił wraz ze swoim współpracownikiem Albert Anders – administrator majątku Krośniewice, ojciec Władysława Andersa, przyszłego dowódcy II Korpusu Polskiego, generała PSZ na Zachodzie. Żona Henry`ego Granta – Beatrice przebywała w tym czasie w Italii.
Pieniądze zbierane podczas kwest trafiają na subkonto Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej. Każdy poniesiony wydatek na ratowanie miejscowych zabytków ma swoje udokumentowanie księgowe. TPZK jest organizacją pożytku publicznego. Za cel stawia sobie ochronę oraz popularyzację materialnego i kulturowego dziedzictwa powiatu, a także włączanie się we wszelkie inicjatywy służące wszechstronnemu rozwojowi regionu. W tym roku stowarzyszenie obchodziło 45. rocznicę działalności.
Osoby, które chciałyby wziąć udział w zbiórce w charakterze wolontariuszy lub podzielić się wiedzą dotyczącą zabytkowych nagrobków proszone są o kontakt z organizatorami. Każdy mieszkaniec może przyłączyć się do akcji poprzez wrzucenie datku do puszki w czasie kwesty. Inicjatywa jest szczytna. Trzeba pamiętać, że groby są znakiem śmierci, ale świadczą o życiu osób w nich pochowanych, a dbałość o mogiły jest miernikiem kultury społeczeństw.
W dniu 13 października na cmentarzu parafialnym w Krośniewicach spotkali się członkowie Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Grobami na Cmentarzu Parafialnym w Krośniewicach przy TPZK zainteresowani ratowaniem cennych zabytków sztuki funeralnej. Byli to: Julianna Barbara Herman – burmistrz Krośniewic, Bożena Gajewska – prezes TPZK oraz Julita Szczepankiewicz – członek TPZK i inicjator kwesty w Krośniewicach. Ksiądz kanonik Tomasz Jackowski – proboszcz parafii p.w. Wniebowstąpienia NMP w Krośniewicach, dziekan dekanatu krośniewickiego ze względu na obowiązki nie mógł być obecny na spotkaniu, W spotkaniu uczestniczyła Maria Próchniewska – konserwator rzeźby kamiennej, która konserwowała nagrobek Gzowskiego. Zapoznano się z obecnym stanem grobu H. Gzowskiego – właściciela ziemskiego. Pomnik pod wpływem biologicznych czynników zaczął pokrywać się zielonym mchem. W ramach prac konserwatorskich M. Próchniewska oczyściła pomnik, usuwając powstałe zanieczyszczenia. Podczas spotkania podjęto decyzję o wstrzymaniu się od prac nad odtworzeniem metalowego wypełnienia liter na cokole wieńczącym sarkofag Gzowskiego. Uznano, że są pilniejsze prace, które trzeba wykonać przy innych grobach. Zebrani zapoznali się ze stanem ciekawszych pod względem historycznym i architektoniczno-kamieniarskim nagrobków. Spotkanie zakończyło się wytypowaniem kolejnej mogiły do odrestaurowania. Wybrano pomnik Henry` ego Granta angielskiego konsula generalnego.
Burmistrz Krośniewic Julianna Barbara Herman od lat otacza opieką kilka grobów na krośniewickim cmentarzu i dba o ich stan. Wśród nich są mogiły Hundziaków i Rapalskich, Grób Pomordowanych na Wschodzie, Grób Nieznanego Żołnierza, Grób Więźniów Politycznych, grób Marii z Kiełczewskich Gojskiej i Jana Gzowskiego byłego oficera Wojsk Polskich. Prace związane z utrzymaniem porządku wokół tychże grobów zostały zlecone pani Marii Lewandowskiej. Systematycznie usuwane są chwasty ze wskazanych grobów. Ostatnio z innych zabytkowych grobów usunięto zbędną ziemię i wycięto młode drzewa wrastające w popękane nagrobne płyty. Niektóre zabytkowe kwatery posiadają właścicieli i tych nie można otoczyć opieką.
Nekropolie to bogactwo sztuki, świadectwo czasu i pamięci o ludziach. Bezcenne pomniki i nagrobki bez wsparcia społeczeństwa nie przetrwałyby do dzisiaj.
III kwesta na ratowanie zabytkowych grobów w Krośniewicach za nami
Po raz trzeci odbyła się kwesta na renowację zabytkowych nagrobków na krośniewickim cmentarzu parafialnym. W czasie zbiórki, którą przeprowadzono w godzinach 9.00-15.00 zebrano 4235,87 zł. To imponująca kwota w stosunku do ubiegłorocznej, gdzie do puszek trafiło 2645, 51 gr.
Organizatorem kwesty było Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej – instytucji popularyzującej dziedzictwo kulturowe, materialne i duchowe powiatu kutnowskiego, Organizacja obchodziła w tym roku jubileusz 45-lecia istnienia. W zbiórce wzięli udział członkowie TPZK: Anna Chmielecka krośniewicka radna, Julita Szczepankiewicz oraz Agnieszka Wojciechowska. Do kwestowania włączyli się również mieszkańcy gminy Krośniewice. A byli to krośniewiccy radni: Marek Smolczewski, Paweł Górnik, Andrzej Konwerski, Jan Kacprowicz, Gracjan Wiśniewski oraz dyrektorzy szkół i instytucji kultury: dyrektor Przedszkola Miejskiego w Krośniewicach Jadwiga Jóźwiak, dyrektor Gminnego Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji w Krośniewicach Małgorzata Przygodzka i p.o. dyrektora Muzeum im. J. Dunin-Borkowskiego w Krośniewicach Ksenia Stasiak. W zbiórce uczestniczyli również nauczyciele Katarzyna Jaworska, Alicja Czachorowska, Krystyna Marciniak (Przedszkole Miejskie w Krośniewicach), Aleksandra Grzelak, Małgorzata Stasiak, Małgorzata Wiśniewska, Tomasz Sobczak (Szkoła Podstawowa nr 1 w Krośniewicach), Violetta Kotlińska (Zespół Szkół Nr 1 w Krośniewicach), bibliotekarz Biblioteki Publicznej w Krośniewicach Katarzyna Ślusarczyk oraz Marysia Chmielecka, Zdzisława Ciećwierz i Cezary Jóźwiak. Liczną grupę wolontariuszy stanowiła młodzież Zespołu Szkół nr 1 w Krośniewicach: Zofia Chmielecka, Oliwia Gmerek, Aleksandra Łuczak, Karolina Nyckowska, Wiktoria Bzdurska, Patrycja Bednarek, Klaudiusz Dzięgielewski, Krzysztof Szadkowski, Kacper Urbaniak, Julia Augustynek, Julia Suska, Anna Olkowska, Julia Kalinowska, Karolina Szymczak, Bartosz Kapruziak, Dawid Prokopiak, Jakub Szadkowski, Wiktoria Błaszczyk, Katarzyna Nowak, Karolina Kołodziejska, Zuzanna Pilatowicz, Małgorzata Stajewska i Emil Jóźwiak.
Z pieniędzy pochodzących z I kwesty odrestaurowano pomnik Henryka Gzowskiego obywatela ziemskiego, pochodzący z 1875 r. Unikatowy wygląd odnowionego sarkofagu osadzonego na lwich łapach, przykuwa teraz uwagę odwiedzających nekropolię. Kolejnym pomnikiem, który zostanie poddany renowacji jest grób Henry` ego Granta angielskiego konsula generalnego. Ciekawostką jest to, że Albert Anders – administrator majątku Krośniewice, ojciec Władysława Andersa, przyszłego dowódcy II Korpusu Polskiego, generała PSZ na Zachodzie zgłosił fakt śmierci konsula angielskiego w krośniewickiej parafii.
W tym roku po raz pierwszy podczas kwesty oprócz naklejek darczyńcy otrzymywali ulotkę wydaną nakładem TPZK dotyczącą prac wykonanych z pozyskanych środków i planowanych działaniach. Organizatorzy dziękują ks. kan. Tomaszowi Jackowskiemu dziekanowi dekanatu krośniewickiego oraz burmistrzowi Krośniewic Juliannie Barbarze Herman za zaangażowanie w organizację kwesty i opiekę nad grobami poprzez zlecenie prac porządkowych na cmentarzu przy zabytkowych grobach oraz rozpowszechnienie apelu wśród mieszkańców.
– Jesteśmy bardzo wdzięczni kwestującym za poświęcony czas w tym szczególnym dniu – mówi Julita Szczepankiewicz organizator krośniewickiej kwesty, członek zarządu TPZK. – Cieszymy się, że darczyńcy tak hojnie wsparli ten szczytny cel. Mieszkańcy odnoszą się bardzo pozytywnie do naszych potrzeb. Chętnie wrzucają monety, czasami pokaźne kwoty. Z naszej strony dokładamy starań, by pieniądze były dobrze wydatkowane – dodaje.
Historia krośniewickiego cmentarza sięga połowy XIX w. Wiele zabytkowych grobów znajdujących się na nim nie posiada już właścicieli. Miejscowa nekropolia jest milczącym świadkiem przeszłości ukazującą związki osób już nieżyjących z nasza małą ojczyzną. Należy zatem o te miejsca dbać poprzez odnawianie grobów i zachowanie pamięci o zmarłych.
