Główne cele działalności TPZK obejmują ochronę oraz popularyzację dziedzictwa kulturowego materialnego i duchowego powiatu kutnowskiego a także włączanie się we wszelkie inicjatywy służące wszechstronnemu rozwojowi regionu m.in.:
- popularyzacja dziejów i tradycji oraz ochrona zabytków Ziemi Kutnowskiej,
- działalność naukowo-badawcza i wydawnicza,
- działalność na rzecz popularyzacji i rozwoju idei kolekcjonerstwa na Ziemi Kutnowskiej,
- działalność turystyczno-krajoznawcza oraz związana z promocją ochrony przyrody i naturalnego środowiska Ziemi Kutnowskiej,
- działalność na rzecz regionalizmu i rozwoju współczesnej kultury Ziemi Kutnowskiej, a także edukacji regionalnej.
Kutnowski ruch regionalny, wypełniając swoje zadania statutowe w pracy kulturalnej i ochronie tradycji, realizował cel nadrzędny wytyczony współczesnemu polskiemu regionalizmowi jakim jest rozwijanie różnych form aktywności społecznej, prowadzącej do integracji i tworzenia lokalnej samorządności. Służą one budowie społeczeństwa obywatelskiego.
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej posiada swój chlubny udział w bogatym dorobku historyczno-kulturowym społeczeństwa powiatu kutnowskiego. Jego różnorodny dorobek na trwale wpisał się już w pejzaż naukowy i kulturalno-oświatowy nie tylko na terenie ziemi kutnowskiej, ale również w skali ogólnopolskiej. Tak, jak przez kilkadziesiąt poprzednich lat, w jego działaniach, zawsze obecna jest postać prekursora kutnowskiego regionalizmu – wspaniałego lekarza i społecznika doktora Antoniego Troczewskiego. Ideały i dokonania tego wielkiego kutnowianina są dla miejscowych regionalistów wzorcem do nieustannego naśladowania. W codziennej działalności nie zapominają również o znaczącym dorobku naukowo-publicystycznym i kulturalnym pierwszych prezesów TPZK – Stefana Talikowskiego i Henryka Lesiaka oraz kilkudziesięciu członków kolejnych Zarządów TPZK. Do najbardziej charakterystycznych, cyklicznych i trwałych w form społecznej działalności TPZK należy zaliczyć: prace służące badaniu, ochronie i popularyzacji dziedzictwa materialnego naszej „małej ojczyzny” – ziemi kutnowskiej, działalność wydawniczą, ochronę i popularyzowanie lokalnych tradycji i obrzędów, propagowanie i rozwijanie idei kolekcjonerstwa, popularyzowanie muzyki poważnej, turystyki oraz ochronę lokalnego środowiska naturalnego.
Te ideały i cele, są równocześnie charakterystyczne dla całego współczesnego polskiego regionalizmu. Natomiast skala i realizacja przedsięwzięć Towarzystwa, często przekracza granice powiatu kutnowskiego. Dzięki czemu Towarzystwo jest istotnym „ambasadorem” dziejów i współczesnej kultury powiatu kutnowskiego na terenie całego kraju. W realizacji celów statutowych stowarzyszenia istotną rolę odgrywa stała współpraca TPZK instytucjami i stowarzyszeniami kultury ziemi kutnowskiej. Również istotne miejsce w naszej działalności odgrywa współpraca z ogólnopolskim i wojewódzkim ruchem regionalnym.
Regionaliści ziemi kutnowskiej w swoich wszelkich działaniach zawsze byli i są świadomi faktu propagowania najwartościowszych dokonań przodków oraz dziedzictwa materialnego, intelektualnego i kulturalnego przez nich wytworzonego. Dlatego działania TPZK w ciągu minionego czasu w sposób szczególny ukierunkowane były na ciągłe pobudzanie świadomości mieszkańców ziemi kutnowskiej do konieczności ochrony i popularyzacji lokalnego dorobku i dziedzictwa. W sposób szczególny działania TPZK adresowane są do młodzieży. Celem stowarzyszenia jest, aby poprzez różnorodne inicjatywy – pokazujące najbardziej wartościowe i interesujące lokalne dziedzictwo kulturalne – wpływać na kształtowanie się nowych pokoleń mieszkańców ziemi kutnowskiej. W swoich działaniach nie zapominają o pokoleniu ludzi dorosłych, jakże często dotkniętych przez bardzo skomplikowaną i tragiczną historię, zarówno tę minioną, jak również współczesną. Pragną również budować wspólnie z nimi społeczeństwo obywatelskie w pełni świadome swych praw i powinności.
