Aleksander Patkowski (1890-1942) zwany jest „ojcem regionalizmu polskiego”. Był propagatorem idei otwartego, aktywnego społeczeństwa obywatelskiego, pedagogiem i pisarzem. Urodził się 4 marca 1890 roku w Ożarowie na Ziemi Sandomierskiej. Dzieciństwo i młodość spędził w Sandomierzu. Wzrastał w rodzinie o tradycjach inteligencko – ziemiańskich zdominowanych nurtem świadomego patriotyzmu. W Sandomierzu ukończył progimnazjum rosyjskie, ale maturę zdobył w cenionym, prywatnym gimnazjum polskim Pawła Chrzanowskiego w Warszawie. Na dwóch znakomitych uniwersytetach; lwowskim i krakowskim studiował klasykę, anglistykę i polonistykę. Po uzyskaniu dyplomu wrócił do rodzinnego Sandomierza i z miejsca przystąpił do organizowania gimnazjum polskiego. Uczył w nim do 1923 roku zyskując opinię wybitnego nauczyciela i wychowawcy. W 1923 roku Aleksander Patkowski wraz ze swoją żoną Zofią przeniósł się do Warszawy, do pracy w Towarzystwie Urządzeń Szkolnych i Laboratoryjnych „Urania”. W 1928 roku podjął pracę w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Równocześnie kierował biblioteką tego ministerstwa. Podczas wojny uczył na tajnych kompletach, wiele pisał. 12 stycznia 1941 roku został aresztowany przez gestapo i uwięziony na Pawiaku. Zginął 22 marca 1942 roku w obozie Auschwitz-Birkenau.
Aleksander Patkowski miał przyjaciół we wszystkich środowiskach społecznych. Przyjaźnił się ze Stefanem Żeromskim, Aleksandrem Janowskim, Franciszkiem Bujakiem, Stanisławem Truguttem, Mieczysławem Limanowskim. Szczególna zażyłość łączyła go ze Stefanem Żeromskim.
Patkowski stworzył polską odmianę regionalizmu jako szczególnego rodzaju ruchu umysłowego mającego na celu rozwój kulturalny, gospodarczy i społeczny prowincji, ruchu zrodzonego z umiłowania ziemi rodzinnej, z szacunku dla jej historii, tradycji i jej mieszkańców. Ten wybitny regionalista w myśl hasła: od poznania swojego regionu, do poznania swojego kraju, krzewi idee krajoznawstwa i regionalizmu. To z jego inicjatywy zwołano I Polski Kongres Regionalizmu.
