Sprawozdanie z działalności merytorycznej TPZK za rok 2012
Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej podsumował rok 2012 – jubileuszowy rok działalności Towarzystwa.
W dniu 31 grudnia 2012 roku Towarzystwo na terenie Kutna liczyło 280 członków, w tym 3 członków honorowych. Jeśli z grona członków zwyczajnych ubyło kilka osób, to stało się to z przyczyn losowych lub z uwagi na niepłacenie składek członkowskich. Liczba członków w przeciągu roku zwiększyła się o 70 osób.
Obecny skład Zarządu TPZK:
- prezes zarządu – Marek Wójkowski,
I vice prezes zarządu – Maria Wierzbicka,
II vice prezes zarządu – Karol Koszada,
sekretarz – Bożena Gajewska,
skarbnik – Marianna Cięgowska,
członek zarządu – Danuta Ujazdowska,
członek zarządu – Andrzej Latos,
członek zarządu – Mirosława Kowalczyk,
członek zarządu – Przemysław Woźniak.
Skład Komitetu Redakcyjnego KZR jest następujący:
- przewodniczący – Karol Koszada,
z-ca przewodniczącego – Bogdan Danelski,
sekretarz – Maria Wierzbicka,
członkowie – Andrzej Latos, Marek Wójkowski, Bożena Gajewska.
Skład Społecznego Komitetu Opieki nad Cmentarzem Parafialnym w Kutnie przy TPZK:
- przewodniczący – Marek Wójkowski
członkowie – ks. Stanisław Pisarek, Sylwia Stasiak, Bogdan Krawczyk, Anna Rau, Jerzy Łompieś, Janusz Bona, Bożena Gajewska.
Obecnie przy TPZK działa jeden oddział – w Bedlnie.
TPZK od roku 2004 posiada status Organizacji Pożytku Publicznego. Bycie organizacją pożytku publicznego, czyli posiadanie statusu OPP, wiąże się z pewnymi przywilejami (np. z możliwością otrzymywania 1% podatku od osób fizycznych, ale też z obowiązkami (np. konieczność wprowadzenia wewnątrz organizacji bardziej wymagających mechanizmów samokontroli, przejrzystość działań i finansów. W roku 2012 z tego tytułu uzyskano kwotę 4254,50 zł. Środki uzyskane z wpłat 1% podatku przeznaczamy na działania statutowe (w tym: poszerzenie działalności wydawniczej, organizację rajdu, konserwację wytypowanych grobów).
TPZK jest członkiem-założycielem Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczypospolitej Polskiej od roku 2002. Co cztery lata odbywa się zjazd regionalistów z całego kraju zrzeszonych w tej federacji. Najbliższy odbędzie się wiosną 2014 roku w Bydgoszczy.
W dniu 23 marca 2012 roku zarząd TPZK podjął decyzję o przystąpieniu do Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego. W skład Rady zostaliśmy przyjęci w maju 2012 roku. Obecnie do Rady należy 38 organizacji z województwa łódzkiego. Składka roczna z tytułu członkostwa w Radzie wynosi 100 zł. Pełnomocnikami TPZK w Radzie zostały wybrane Bożena Gajewska i Maria Wierzbicka. W dniu 21 czerwca 2012 roku uczestniczyły w zebraniu sprawozdawczym Rady, a w dniu 10 grudnia 2013 roku w zebraniu sprawozdawczo-wyborczym Rady, podczas którego sekretarz zarządu TPZK – Bożena Gajewska została wybrana na członka zarządu Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego.
Zarząd Towarzystwa spotykał się regularnie co dwa tygodnie, pracą Biura Organizacyjnego kierowała Danuta Tomczyk, a firma zewnętrzna, Biuro Rachunkowe „Prozysk”, zajmowała się prowadzeniem księgowości TPZK.
Przyjęty podczas Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Sprawozdawczego TPZK w dniu 24 kwietnia 2012 roku „Program działalności TPZK na rok 2012” był realizowany systematycznie i konsekwentnie.
W ramach pracy merytorycznej Towarzystwa prowadzono prace naukowo-badawcze związane bezpośrednio lub pośrednio z regionem Ziemi Kutnowskiej. Wydawano okolicznościowe druki ulotne i zwarte publikacje książkowe, popularyzowano wśród mieszkańców regionu dzieje tej ziemi, jej tradycje i historyczno-architektoniczną spuściznę, otaczając równocześnie opieką jej najważniejsze elementy materialne. Popularyzowano muzykę poważną i turystykę, kolekcjonerstwo i malarstwo nieprofesjonalne, integrację ludzi wkraczających w tak zwany trzeci wiek i wszelkie formy aktywizowania przez sztukę.
Najważniejsze miejsce w naszych ubiegłorocznych pracach zajmowała działalność związana z obchodami jubileuszu 40-lecia Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej. Z tego właśnie powodu miniony rok był szczególny, bowiem od stycznia aż do grudnia cieszyliśmy się naszym szacownym jubileuszem.
6 stycznia 2012 roku w gościnnej Sali koncertowej Muzeum- Zamku w Oporowie odbyła się „Muzyczna Gala Karnawałowa na Zamku” inaugurująca obchody 40-lecia działalności TPZK. Koncert został zorganizowany wspólnie z Muzeum-Zamek w Oporowie.
21 stycznia 2012 roku o godz. 15.oo, jak co roku od kilkudziesięciu lat, w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia im. Karola Kurpińskiego odbył się XXX Koncert Noworoczny inaugurujący rok artystyczny w Kutnie i powiecie kutnowskim. Koncert został zorganizowany wraz z Państwową Szkołą Muzyczną I i II stopnia im. Karola Kurpińskiego w Kutnie w ramach obchodów jubileuszu 40-lecia działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej.
17 maja 2012 roku odbył się XIX Młodzieżowy Rajd Pieszy „Śladami historii i zabytków Kutna”, który poświęcony został miejscom związanym z działalnością TPZK uwagi na 40 rocznicę działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej.
14 września 2012 roku w Muzeum Regionalnym w Kutnie zorganizowana została wystawa pt. „40 lat TPZK – dokonania kutnowskich kolekcjonerów”, podczas której zaprezentowano działalność kolekcjonerską członków TPZK (numizmatyka, militaria, filatelistyka, falerystyka, filokartystyka).
Ukoronowaniem jubileuszu była uroczystość w naszej zaprzyjaźnionej instytucji – Kutnowskim Domu Kultury. Patronat nad naszym jubileuszem przyjął Marszałek Województwa Łódzkiego pan Witold Stępień, Rada Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego, Rada Krajowa Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczypospolitej Polskiej. Pod hasłem „Promujemy Artystów Ziemi Kutnowskiej” w koncercie wystąpili: Jarosław Domagała, Joanna Domagała, Małgorzata Pawłowska, Iwona Blacha, Ewa Murzynowska oraz Kameralny Zespół Wokalny „Cantabile” przy TPZK pod dyrekcją Joanny Domagały. Wszyscy artyści wystąpili gratis.
Jubileusz stał się przyczynkiem do przyznania przez Radę Krajową Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczypospolitej Polskiej medalu im. Aleksandra Patkowskiego panu Markowi Wójkowskiemu w uznaniu jego społecznej pracy na rzecz regionalizmu. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego doceniając wkład Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej w upowszechnianiu kultury, nadał Towarzystwu ODZNAKĘ HONOROWĄ „ZASŁUŻONY DLA KULTURY POLSKIEJ”. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał także ODZNAKĘ HONOROWĄ „ZASŁUŻONY DLA KULTURY POLSKIEJ” Markowi Wójkowskiemu. Wspomnieć należy, że odznakę tę nadaje się osobom (także osobom prawnym) wyróżniającym się w tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.
W dniu uroczystego jubileuszu można było nabyć w cenie promocyjnej specjalnie przygotowane wydawnictwo „40 lat TPZK”, pięknie wydane pocztówki przedwojennego Kutna, znaczek okolicznościowy.
W roku jubileuszowym TPZK wsparli: Marszałek Województwa Łódzkiego Pan Witold Stępień, Starostwo Powiatowe w Kutnie, Urząd Miasta w Kutnie, „Polfarmex” S.A. w Kutnie, Autoryzowany Serwis Samochodowy J.R.J. Zachorscy w Kutnie, Drukarnia „Intro-Druk” s.c. w Kutnie, Kutnowski Dom Kultury, Hotel „PaOla” w Kutnie.
Siedzibą TPZK jest jeden z najstarszych zabytków Kutna i Towarzystwo stara się dbać zarówno o jego stan wewnętrzny jak i zewnętrzne otoczenie. W maju 2012 roku TPZK przeprowadziło się z Dworku Modrzewiowego do tymczasowego lokalu w Centrum Organizacji Pozarządowych przy ul. Wyszyńskiego 11 (z uwagi na rozpoczęcie rewitalizacji „Dworku Modrzewiowego”) i w nim działało do końca 2012 roku.
Prezes Marek Wójkowski jest reprezentantem Towarzystwa w Miejskim Komitecie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Kutnie i regularnie uczestniczy w obradach tego gremium. Regularnie przygotowuje także programy, propagujące wiedzę o historii i zabytkach Kutna, dla Kutnowskiego Magazynu Informacyjnego regionalnej telewizji oraz dla Radia VICTORIA.
W czerwcu 2012 roku w Krośniewicach odbyły się XI Ogólnopolskie Spotkania Kolekcjonerskie, do organizacji których swój wkład merytoryczny wniosło TPZK.
Członkowie TPZK brali czynny udział w innych spotkaniach kolekcjonerskich: w Zgierzu (Jarmark Kaziukowy), w Spale (Spalskich Jarmarkach Antyków i Rękodzieła Artystycznego), Rawie Mazowieckiej, Płocku, a także w giełdach kolekcjonerskich w Łodzi.
Przedstawiciele TPZK uczestniczą we wszystkich uroczystościach rocznicowych i patriotycznych, odbywających się na terenie miasta i regionu. Wzięliśmy udział w obchodach rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego, obchodach 72. rocznicy Zbrodni Katyńskiej w Głogowcu, uroczystych obchodach 73. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. W maju 2012 roku uczestniczyliśmy w obchodach Święta Konstytucji 3-Maja, uroczystościach związanych z generałem W. Andersem i rocznicą bitwy o Monte Cassino w Krośniewicach. W dniu 26 maja 2012 roku wspólnie z PUL Kutno-Azory przygotowaliśmy po raz 30 obchody święta 37 Pułku Piechoty Ziemi Łęczyckiej imienia księcia Józefa Poniatowskiego, pułku, którego pobyt i działalność w Kutnie odcisnęły istotne piętno, jeśli wziąć pod uwagę patriotyczny i kulturalny rozwój naszego miasta. Złożono kwiaty pod pamiątkową tablicą przy ul. Grunwaldzkiej 1. Uroczystość odbyła się z udziałem rodzin byłych żołnierzy 37 pp, władz samorządowych, instytucji i stowarzyszeń kultury, kombatantów, a przede wszystkim młodzieży szkolnej oraz członków i sympatyków TPZK.
Członkowie TPZK brali udział w obchodach kolejnej rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, w obchodach Święta Wojska Polskiego, a także w obchodach kolejnej rocznicy bitwy nad Bzurą dopełniwszy patriotycznego obowiązku kultywowania pamięci o przeszłości.
Również 38. Święto Róży odbyło się z naszym czynnym udziałem – na stoisku usytuowanym przy Kutnowskim Domu Kultury zaprezentowaliśmy wydawniczy i rękodzielniczy dorobek twórców ludowych skupionych w Towarzystwie, umożliwiając zakupienia regionalnych publikacji i wydawnictw, haftu oraz obrazów malarzy nieprofesjonalnych.
Działająca przy TPZK sekcja turystyczno-krajoznawcza, promująca uroki Ziemi Kutnowskiej i poznawanie przede wszystkim własnego kraju, zorganizowała w roku 2012 dla członków i sympatyków TPZK piknik integracyjny dla członków TPZK „Powitanie lata” oraz „Pożegnanie lata” w lesie nieopodal Strzelec. Również zorganizowane przez tę sekcję wycieczki: pięciodniowa w Bieszczady, jednodniowa do Tomaszowa Mazowieckiego, Inowłodza i okolic, cieszyły się zainteresowaniem wśród członków jak i sympatyków TPZK.
W sierpniu 2012 roku, dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Miasta Kutno, członkowie naszego stowarzyszenia – czworo rzeźbiarzy brało udział w Cepeliadzie. Kutnowscy twórcy ludowi – członkowie TPZK, Dorota Stanicka, Józef Stańczyk, Józef Marciniak oraz Zbigniew Suchiński wystawiali „Rzeźbę kutnowską” na XXXVI Międzynarodowych Targach Sztuki Ludowej w Krakowie.
Wiele działań poświęcamy pamięci kutnowskiego społecznika – doktora Antoniego Troczewskiego – Honorowego Obywatela Miasta Kutna. We wrześniu zorganizowaliśmy obchody 84 rocznicy śmierci dr. Antoniego Troczewskiego. Dzięki pracownikom Wydziału Promocji i Kultury UM w Kutnie przeniesiona została tablica poświęcona Doktorowi w widoczne miejsce na budynku willi dr. Troczewskiego. Zarząd TPZK podjął decyzję, iż kwesta w 2012 roku na Cmentarzu Parafialnym w Kutnie przeznaczona będzie na odrestaurowanie grobu Doktora. Podczas ostatniej zimy uległ on znacznemu zniszczeniu, a krzyż wieńczący nagrobek odłamał się i przewrócił.
Jednym z największych i najpoważniejszych przedsięwzięć TPZK była organizacja w Dniu Wszystkich Świętych X kwesty publicznej przeznaczonej na konserwację starych grobów na Cmentarzu Parafialnym w Kutnie. Zgodnie z podjętą decyzją, kwesta w roku 2012 była poświęcona na renowację nagrobka doktora Antoniego Troczewskiego. Jak co roku, Urząd Miasta Kutno włączył się w to przedsięwzięcie, przekazując prawie 100 książek autorstwa ks. Zbigniewa Drzewieckiego „Cmentarz Parafialny w Kutnie.” Mieszkańcy Kutna i okolic oraz odwiedzający Cmentarz Parafialny w Kutnie przez dwa dni kwesty wrzucili łącznie 11 307,07 zł do puszek kwestarzy.
Natomiast Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzem Parafialnym w Kutnie przy TPZK prowadził prace konserwatorskie na kutnowskim cmentarzu. Przy wytypowanych kilkunastu grobach odczyszczono płyty z piaskowca, odczyszczano i zabezpieczano przed korozją ogrodzenie, uporządkowywano teren wokół grobów. Prace te wykonał nieodpłatnie pan Jerzy Łompieś. Wykonano renowację nagrobka Edwarda Kopcia dyrektora Cukrowni Marya w Sójkach. Prace te prowadzone były przez Zakład Konserwacji Nagrobków pana Wiesława Domańskiego. Zakres prac objął wykonanie następujących czynności: rozebranie nagrobka, przemurowanie elementów cokołu, naprawę pozostałych elementów. Wykonano także prace niezaplanowane. Na miejsce przy trzech kamiennych nagrobkach pochodzących z XIX wieku (znajdujących się za kaplicą cmentarną po lewo) wykonanych z piaskowca, w których są pochowani: Maria Dombrowska, Piotr Komorowski i Berdynard Zaremba Cielecki) przeniesiony został nagrobek Franciszki z Zawiszów Czarnych Cieleckiej – żony Feliksa Cieleckiego, właściciela Sójek. Nagrobek ten wykonany został z piaskowca, widniały na nim dwie tarcze z herbami: Prawdzic i Przerowa. W części środkowej postumentu umieszczone były dwie skrzyżowane głownie i krzyż. Nagrobek stał w dalszej części tej alei, ale przewrócił się (korzenie drzewa rosnącego tuż obok podważyły pomnik) i potłuczone zostały wszystkie jego elementy. Ostrożnie przetransportowano te części, które można było jeszcze uratować i ułożono na specjalnie w tym celu wykonanej podmurówce (prace te wykonała firma pana Radosława Kreta). Niestety, nie można było już odzyskać dawnej świetności tego nagrobka.
Najważniejszym jednak przedsięwzięciem, na które TPZK zbierało środki finansowe podczas kwest z ostatnich lat była całkowita renowacja grobowca z pomnikiem w kształcie neogotyckiej kapliczki Anny Chlewickiej ze Starzyńskich +1904. Jest to jeden z najpiękniejszych nagrobków na kutnowskim cmentarzu. Przy nagrobku wykonane zostały następujące prace: kamień został poddany dezynfekcji, odczyszczaniu, odsalaniu, następnie zostały sklejone pęknięcia i wypełnione szczeliny, na końcu zaś kamień poddany został hydrofobizacji, co oznacza, że „nadano mu cechy odpychania wody”.
Przeprowadzono rekonstrukcję komory grobowej, uzupełnione zostały ubytki, zrekonstruowano brakujące elementy: brakujące części wieżyczek i kwiatony zrekonstruowane w sztucznym kamieniu (czyli zaprawie), brakujący krzyż został zrekonstruowany w piaskowcu. Wykonany został także retusz kolorystyczny wraz z zaakcentowaniem liternictwa. Te prace prowadzone były przez panią Marię Stemplewską – dyplomowanego konserwatora rzeźby kamiennej z Torunia. W tym miejscu należy powiedzieć, że ogromnie cieszymy się ze współpracy z panią Marią Stemplewską. Nie jest tak łatwo posiadając skromne środki finansowe znaleźć kompetentnego fachowca. Jednak Pani Maria, jako rodowita Kutnianka kierując się patriotyzmem lokalnym zgodziła się z nami współpracować.
Regularnie spotykał się, przygotowując kolejny rok akademicki, zarząd Uniwersytetu Trzeciego Wieku. W zajęciach UTW uczestniczyło ponad 300 słuchaczy biorących udział w różnorodnych zajęciach. 12 czerwca 2012 roku odbyły się uroczyste obchody 5 lat działalności UTW przy TPZK. Miejscem uroczystości była gościnna sala widowiskowa Kutnowskiego Domu Kultury.
Rozpoczęcie roku akademickiego 2012/2013 odbyło się w dniu 9 października wykładem inauguracyjnym na temat 40-lecia działalności TPZK. Zapisanych ponad 300 słuchaczy spotyka się na wykładach tematycznych (1-2 w miesiącu) oraz zajęciach odbywających się pięć dni w tygodniu w różnych sekcjach i grupach problemowych (lektoraty języka niemieckiego i angielskiego, zajęcia z psychologii, taniec, plastyka, informatyka, grupa teatralna, grupa literacka, gimnastyka usprawniająca, basen, wycieczki kulturalno-turystyczne – średnio 2 w miesiącu). Działalność Uniwersytetu jest dofinansowana z budżetu Starostwa Powiatowego w Kutnie i Prezydenta Miasta Kutno.
Spotkania Komitetu Redakcyjnego „Kutnowskich Zeszytów Regionalnych” odbywają się również z systematyczną regularnością. Komitet na bieżąco współpracuje z kutnowskimi publicystami i historykami przy przygotowywaniu do druku, mających się ukazać w kolejnym „Zeszycie” artykułów. Wyniki prac, opracowane przez regionalnych autorów zaowocowały kolejną edycją rocznika KZR. W dniu 7 grudnia 2012 roku w Centrum Teatru, Muzyki i Tańca w Kutnie odbyła się promocja XVI tomu „Kutnowskich Zeszytów Regionalnych” i XIII tomu „Bibliografii Powiatu Kutnowskiego za rok 2011”. Publikacje te są wydawane już od kilkunastu lat przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej dzięki pomocy finansowej władz samorządowych miasta i powiatu. Trzecim wydawnictwem prezentowanym szerszej publiczności było wydawnictwo pt. „40 lat TPZK 1972-2012”. Nie przypadkiem promocja „Kutnowskich Zeszytów Regionalnych” odbyła się w tym roku w Domu Dochodowym Straży Ogniowej – w XVI tomie KZR zamieszczone bowiem zostały trzy artykuły dotyczące tego budynku i teatru amatorskiego występującego na scenie przedwojennego Teatru Miejskiego w Kutnie. Promocję zwieńczył koncert Julii Doszny z zespołem, która śpiewała pieśni łemkowskie.
Pomimo utrudnień związanych z działalnością związanych z przeprowadzką na czas remontu Dworku, przenoszeniem telefonu i przeorganizowaniem, przez cały 2012 rok trwały obchody jubileuszu 40-lecia działalności TPZK.
Biorąc pod uwagę powyższe, należy uznać rok 2012 za ogromnie aktywny i znaczący w działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej.
Prezes TPZK
Marek Wójkowski
