130 lat temu w Suchodębiu koło Kutna urodził się Franciszek Urbański – jeden ze skazanych w tzw. “procesie szesnastu”

Franciszek Urbański, ps. FranciszekRzewuski  urodził się 7 listopada 1891 roku w Suchodębiu koło Kutna. Był posłem na Sejm I, II i IV kadencji II Rzeczypospolitej, działaczem Obozu Zjednoczenia Narodowego, politykiem Stronnictwa Pracy od 1943 roku (z ramienia którego zasiadał w Radzie Jedności Narodowej), działaczem związkowym. W Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji był członkiem klubu Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy. W 1937 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Został aresztowany przez NKWD 28 marca 1945 roku i skazany wprocesie szesnastu” na 4 miesiące więzienia. Powrócił do kraju w 1945 roku. Zmarł 7 grudnia 1949 roku w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Proces szesnastu był pokazowym procesem politycznym przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, przeprowadzonym w dniach 18–21 czerwca 1945 roku w Moskwie przed Kolegium Wojskowym Sądu Najwyższego ZSRR.


Na portalu internetowym Instytutu Pamięci Narodowej https://podziemiezbrojne.ipn.gov.pl/zol/historia/szesnastu/87918,quotSzesnastuquot.html znajduje się interesujący artykuł na ten temat, którego fragment przedstawiamy:

„Przywódcy Polskiego Państwa Podziemnego zostali podstępnie aresztowani, przewiezieni do Moskwy i osadzeni w więzieniu na Łubiance. Od chwili osadzenia przez cały okres śledztwa oskarżeni przebywali w oddzielnych celach, aby nie dopuścić do ustalania wersji składanych zeznań. Każdy z nich poddawany był całonocnym wyczerpującym przesłuchaniom. Na kilka dni przed rozpoczęciem procesu wszyscy otrzymali akty oskarżenia. Przez prawie dwa miesiące trwały spekulacje na temat uwięzionych, ponieważ mimo monitów ze strony Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych strona sowiecka milczała.

14 czerwca 1945 r. moskiewskie radio zakomunikowało zakończenie śledztwa oraz zapowiedziało szybkie wszczęcie procesu. Rozprawa przeciwko „szesnastu” toczyła się od 18 do 21 czerwca 1945 r. w Moskwie przed Kolegium Wojskowego Sądu Najwyższego ZSRR. W akcie oskarżenia znalazły się zarzuty dotyczące nielegalności AK i RJN oraz przygotowywania planów działań przeciwko ZSRR u boku armii niemieckiej. Proces przeprowadzony był szybko i niedbale, o czym świadczy chociażby fakt, że w sprawie tak ciężkich zarzutów rozprawa trwała zaledwie trzy dni. 21 czerwca ogłoszono wyrok. Leopold Okulicki został skazany na 10 lat więzienia, Jan Stanisław Jankowski – 8 lat, Adam Bień i Stanisław Jasiukowicz – na 5 lat, Kazimierz Pużak – półtora roku, Aleksander Zwierzyński, Kazimierz Bagiński, Eugeniusz Czarnowski, Józef Chaciński, Stanisław Mierzwa, Zbigniew Stypułkowski i Franciszek Urbański od 4 do 18 miesięcy więzienia. Uniewinnieni zostali Kazimierz Kobylański, Stanisław Michałowski, Józef Stemler-Dąbski. W procesie nie był sądzony Antoni Pajdak, powodem wyłączenia jego sprawy najprawdopodobniej był zły stan zdrowia spowodowany okrutnym śledztwem. Jego proces odbył się w późniejszym czasie i zasądzono w nim wyrok 5 lat więzienia. Należy podkreślić, że mimo iż nie zapadły żadne wyroki kary śmierci, to okresu odbywania kary nie przeżyli: L. Okulicki, J. S. Jankowski i S. Jasiukowicz.

Proces „szesnastu” był jawnym pogwałceniem prawa międzynarodowego, które nie uznaje sądzenia przywódców państwowych jednego państwa przez sądy innych państw.”

logo-tpzk.jpg
Zadzwoń do nas
+48 883 555 432
Napisz do nas
poczta@tpzk.eu
Przewiń do góry