Dziś wieczorem dotarła do mnie wiadomość o śmierci Jerzego Ceranowskiego. Jest to niezmiernie smutna wiadomość. Miałam zaszczyt znać Jerzego. Jeszcze w listopadzie 2021 roku rozmawialiśmy telefonicznie o przygotowywanej wystawie dotyczącej stanu wojennego… Wiedziałam, że z powodu choroby Jurek nie przyjedzie do Kutna, by ją obejrzeć. Ale cieszył się, że przygotowujemy wystawę i przypominamy walkę o wolność ówczesnej „Solidarności”.
Jerzy Ceranowski był działaczem opozycji antykomunistycznej, samorządowcem, społecznikiem.
Jerzy Ceranowski urodził się 2 kwietnia 1951 roku w Gdyni. Był absolwentem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy. W latach 1975–1989 pracował jako konstruktor w Zakładzie Doświadczalnym Zakładów Podzespołów Radiowych „Miflex” w Kutnie. Był współzałożycielem NSZZ „Solidarność” w Miflexie. We wrześniu 1980 roku został wybrany wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej „Solidarności”. Działał w Prezydium MKZ „Solidarności” Ziemi Kutnowskiej. 13 grudnia 1981 roku został internowany, osadzony w Ośrodku Odosobnienia we Włocławku-Mielęcinie, z którego został zwolniony 29 kwietnia 1982 roku. W latach 1982–1989 działał w podziemnej grupie skupionej wokół ks. Mariana Lipskiego przy sanktuarium w Głogowcu.
W 1989 roku stanął na czele Komitetu Obywatelskiego „Solidarności” Ziemi Kutnowskiej. W latach 1990–1993 był radnym Rady Miasta Kutna i pierwszym niekomunistycznym prezydentem miasta Kutna, a później wicewojewodą płockim. Działał społecznie w kole Stowarzyszenia Rodzin Katolickich przy parafii św. Stanisława Biskupa Męczennika.
Po przejściu na emeryturę Jerzy Ceranowski zamieszkał wraz z żoną Zofią w Borach Tucholskich. Wydał tomik poezji, który zakończył tymi słowami:
„Tomik jest zakończony, ale to nie znaczy
Żeby czytelnik miły pozostał w rozpaczy
Życie dalej się toczy a nawet rymuje
Może autor w przyszłości znów coś przygotuje
Siódmy krzyżyk na plecach mu uparcie siedzi
Nie wiadomo czy zdąży któż to może wiedzieć
Ludzkie życie jest barwne i losy są różne
Jednak kto się urodził musi kiedyś………
Szukajcie prawdy, piękna, dobra w codzienności
A chwila życia będzie twą chwilą radości.”
luty 2021
⇒ Wykorzystano fotografię ze zbiorów Kutnowskiego Domu Kultury.
⇒ opr. Bożena Gajewska na podstawie tekstu Mileny Przybysz-Gralewskiej/IPN Oddział w Łodzi
Drugim zmarłym niedawno opozycjonistą był Ryszard Zawierucha.
Ryszard Zawierucha działalność niezależną rozpoczął na początku października 1980 roku, współpracując z Międzyzakładowym Komitetem Założycielskim NSZZ „Solidarność” Ziemi Kutnowskiej. Od 1981 r. pełnił także funkcję członka Zarządu NSZZ „Solidarność” Region Ziemi Kutnowskiej.
Przed 13 grudnia 1981 roku pracował w Rejonie Dróg Publicznych (RDP), gdzie był przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”. Wcześniej wielokrotnie szykanowany za publiczne upominanie się o prawa człowieka. Po wprowadzeniu stanu wojennego inwigilowany, aresztowany i przesłuchiwany przez Służbę Bezpieczeństwa. W jego mieszkaniu kilkakrotnie przeprowadzano rewizje.
Od stycznia 1983 roku uczestniczył w comiesięcznych spotkaniach opozycjonistów, po odprawianych w Sanktuarium Matki Bożej w Głogowcu przez ks. Mariana Lipskiego Mszach Świętych za Ojczyznę. 31 października 1986 roku usunięty z pracy w RDP. Od 5 kwietnia 1989 roku członek Konfederacji Polski Niepodległej, latem tego roku wybrany przewodniczącym KPN na rejon kutnowski.
Ryszard Zawierucha za swoją działalność został odznaczony m.in. Krzyżem Wolności i Solidarności.
Jego działalność została opisana w pracy pt. NSZZ „Solidarność”, T. 4 Polska Zachodnia pod red. Łukasza Kamińskiego i Grzegorza Waligóry, IPN, Warszawa 2010 (s. 362), w monografii pt. „Kutno poprzez wieki”, pod red. prof. Jana Szymczaka, Kutno 2011 (tom 2, strony 406), oraz w książce Jacka Pawłowicza pt. Nieznani bohaterowie. Leksykon opozycji antykomunistycznej w województwie płockim 1980-1989, Płock 1995 (cz. 2 s. 31).
opr. Andrzej Olewnik
