Rodzaj zabytku: kościół
Datowanie: 1560-1573
Numer rejestru zabytków i data wpisu: 431-III-20 z 15.03.1948 oraz 345 z 13.05.1967
Zastosowanie: sakralne
Zespół architektoniczny:
Kościół w Głogowcu to świątynia jednonawowa, orientowana. Z zewnątrz mury wsparte są skarpami. Szczyty prezbiterium, nawy i zakrystii rozczłonkowano płycinami i ozdobiono sterczynami. W szczycie babińca umieszczono zegar słoneczny, a nad renesansowym portalem kartusz z herbem rodu Głogowskich – Grzymałą i rokiem „1573”, czyli rokiem, w którym zakończono rozbudowę świątyni.
Najcenniejszymi zabytkami wewnątrz świątyni, poza renesansowym nagrobkiem Jana Głogowskiego, są obraz Matki Boskiej Głogowieckiej, a także ołtarze z XVII-XVIII w., drewniany chór i organy z 1829 r.
Obok kościoła znajduje się mogiła powstańców z 1863 r., budynek plebanii z przełomu XVIII/XIX w., oraz Droga Krzyżowa składająca się z rzeźb najwybitniejszych kutnowskich rzeźbiarzy: Tadeusza Kacalaka, Antoniego Kamińskiego i Andrzeja Wojtczaka.
Historia:
Pierwszy, jeszcze drewniany kościół w Głogowcu, p.w. Narodzenia NMP i św. Wojciecha biskupa, został wzniesiony w latach 1400-1433 przez Jana Głogowskiego herbu Grzymała.
Podanie niesie, że Jan z Głogowca herbu Grzymała, pobożny i cnotliwy katolik, wojnę toczył z bratem swoim, zamieszkałym w sąsiednim Raczyborowie, gdyż tenże przeszedł był na wiarę luterańską. Jan z Głogowca pragnąc zmazać skazę na klejnocie rodzinnym przez odszczepieństwo brata z zamku swojego dziedzicznego kościół erygował.
W “Głosie Kutnowskim” z 1925 r. znajduje się bardziej rozbudowany opis tych wydarzeń, który jest przedrukiem z publikacji z 1845 r.:
Pozostała z ustnych podań miejscowych wiadomość, iż w czasie, w którym Jan Głogowski, rozpoczął budowę kościoła w Głogowcu, także brat jego, dziś imieniu pamiętny, arianin, stawiał we wsi swojej dziedzicznej Raciborowie przeciwległej Głogowca, zbor ariański, a jak inni mieć chcą zamek, a usiłując jeden drugiego w ukończeniu rozpoczętych budowli przez zawiść wyprzedzić, postanowili pracującym przy nich przeszkadzać robotnikom, strzelaniem do nich, i gdy razu pewnego stał na wznoszonych przez siebie murach ów arianin, ugodzony ze szmigownicy kulą od ludzi stawiających kościół, utracił życie i budowla przez niego ukończona nie była, a on sam na pobliskiej łące pochowany został.
W roku 1433 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Wojciech Jastrzębiec, prymas Polski, erygował przy kościele parafię. W miejscu drewnianego kościoła w latach 1560-1573 prawnuk Jana, Paweł Głogowski, archidiakon poznański, sekretarz królewski (1553), a następnie dziekan płocki wybudował w Głogowcu kościół murowany, stojący tu do dziś. Swojemu ojcu, Janowi Głogowskiemu wystawił w 1563 r. w prezbiterium nagrobek dłuta mistrza Jana z Pizy. Przedstawia on leżącego rycerza oraz napis:
Jan z Głogowca, sędzia tej ziemi, mąż łagodnych obyczajów, gorliwy w zachowaniu prawości, miłośnik pokoju, poświęcający całe życie na zgody między przyjaciółmi. Umarł w 1527, którego syn Paweł, archidiakon płocki, szanując miłość względem siebie ojcowską, ten nagrobek położył, prosząc o wieczny odpoczynek dla najukochańszego ojca w ojczyźnie błogosławionych. 1565.
Z kościołem w Głogowcu również wiąże się legenda:
W wielkim ołtarzu, znajduje się obraz Najśw. Bogarodzicy, jeszcze przez Głogowskich do tej świątyni ofiarowany. Legenda mówi, że jeden z Głogowskich otrzymał go w darze w Moskwie od cara, poselstwo sprawując od króla polskiego – inna znów, że go od cesarza greckiego dostał, co jednak nie zdaje się być prawdą, obraz albowiem jest wyraźną kopią częstochowskiego obrazu; ozdobiony złocistą suknią artystycznie ze srebrnej blachy wykutą i takiemiż koronami. W aktach kościelnych niema żadnej wzmianki o tym obrazie ani o łaskach przednim doznanych, jednak lud miejscowy i okoliczny żywi do niego gorące nabożeństwo. Niech tylko kto w rodzinie ciężko zachowuje, wnet proszą o mszę św. przed obrazem Najśw. Panny i często słychać, że ten i ów nadspodziewanie zdrowie odzyskał.
W 1939 r. na plebanii i w pobliskim dworze przebywał gen. Kutrzeba skąd dowodził bitwą na Bzurą. Niemcy, po wygraniu kampanii wrześniowej, zamknęli kościół i przeznaczyli go na magazyn. Proboszcza, ks. Czesława Korzeniowskiego aresztowano, wywieziono do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zginął. Wota i dokumenty historyczne Niemcy rozkradli.
14 września 1975 r. prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński dokonał koronacji obrazu Matki Bożej Głogowieckiej. Koronę ofiarował sam papież Paweł VI. Świątynię odwiedzili m.in. ks. Jerzy Popiełuszko, Lech Wałęsa, Ryszard Kaczorowski czy ks. Kardynał Józef Glemp.
