Rodzaj zabytku: dwór / zespół dworsko-parkowy
Datowanie: poł. XIX w.
Numer rejestru zabytków i data wpisu: –
Zastosowanie: własność “Plantico Sp. z o.o. Hodowla i nasiennictwo ogrodnicze” – ruina
Zespół architektoniczno-parkowy:
Dwór w Kalinowej wybudowano prawdopodobnie w poł. XIX w. Jest to murowany budynek w stylu klasycystycznym na fundamentach z cegły i kamienia polnego. Miał 11 pokoi, 2 łazienki, ubikację i był całkowicie skanalizowany. W suterenie mieściła się kuchnia i 2 spiżarnie. Obecnie ruiny dworu otaczają resztki parku w stylu krajobrazowym, który został założony w poł. XIX w.
Historia:
W II poł. XVIII w. Kalinowa była własnością rodziny Szamowskich. W 1796 r. Mateusz Szamowski kupił ją od Tomasza Turskiego. Gdy zmarł w 1835 r. majątek po nim odziedziczyły jego córki: wdowy Magdalena Kordowska i Jadwiga Trzebuchowska oraz Felicjana z Szamowskich Rudnicka. W wyniku podziału majątku w 1856 r. Kalinową nabyła Felicjana. Trzy lata później kupiła ją Jadwiga Trepka, a w 1862 r. – Józef Zieliński, z kolei w 1875 r. – Antoni Zieliński. Na licytacji w 1891 r. majątek nabył Kazimierz Święcicki. Kolejnymi właścicielami zostali w 1892 r. Władysław i Felicja Sapalscy. Władysław zmarł rok później, a majątek po nim przejął syn Edward z żoną Marią Adelą z Wierzbickich oraz córka Edwarda Celina Felicja. Wdowa Felicja kupiła część majątku od dzieci w 1896 r., zmarła w 1911 r. W 1916 r. zmarł Edward Sapalski. Majątek po nim przypadł dzieciom: Zofii, Tadeuszowi, Felicjanowi i Edwardowi. Edward był podchorążym AK, podharcmistrzem Szarych Szeregów, członkiem Komendy Zawiszy w Chorągwi Warszawskiej. Zginął w jednej z akcji bojowych w listopadzie 1943 r. Zofia Sapalska wyszła za mąż za Stefana Olszyńskiego i urodziła mu dwóch synów: Andrzeja i Edwarda. Zofia zmarła w 1928 r. Stefan Olszyński w czasie wojny trafił wraz z Wojskiem Polskim najpierw do Francji, później do Anglii, a w końcu do Portugalii, gdzie w 1942 r. zmarł na atak serca. W 1940 r. na wieść o możliwym aresztowaniu i wywiezieniu do obozu, bracia Olszyńscy zmuszeni byli uciec z Kalinowej. Po przyłączeniu do Rzeszy powiatu kutnowskiego, majątek w Kalinowej w nagrodę za zasługi na froncie zachodnim we Francji dostał niemiecki lotnik. W latach 1940-1944 w Kalinowej mieszkała jego rodzina. W styczniu 1945 r. nie udało im się uciec, zostali obrabowani i zamordowani w tajemniczych okolicznościach. Edward Olszyński, harcmistrz Szarych Szeregów, zginął w 1943 r. w Warszawie. Andrzej Olszyński walczył w Warszawie, a od 1944 r. na Wileńszczyźnie. Po wkroczeniu Armii Radzieckiej został aresztowany przez NKWD i wywieziony do obozu w Kałudze, skąd udało mu się uciec. Po wojnie pracował w żegludze. W 1945 r. majątek został rozparcelowany i przekształcony w PGR. Przydzielono go Stacji Hodowli Roślin Ogrodniczych w Gołębiewie – Gospodarstwo Kalinowa (obecnie “Plantico Sp. z o.o. Hodowla i nasiennictwo ogrodnicze”). We dworze znajdowały się mieszkania m.in. kierownika PGR. W latach 50.-70. XX w. nastąpiła całkowita dewastacja dworu i parku.
